این پاسخی بود که مدام در ذهنم برای خلوت بودن و استقبال نکردن مخاطبان از ششمین نمایشگاه «بسم‌الله» در نگارخانه شماره یک فرهنگسرای نیاوران می‌تراشیدم. اما اگر راستش را بخواهید چند ماهی می‌شود که دیگر به برگزاری این نمایشگاه‌های بی سرو صدا در نیاوران عادت کرده‌ایم.
تبلیغات اندک مسئولان برگزاری نمایشگاه و مدیریت فرهنگسرای نیاوران دست به دست هم داده تا بیشتر نمایشگاه‌های برگزارشده در بزرگ‌ترین فرهنگسرای شمال تهران با مخاطبان اندک روبرو شود.به نظر می‌رسد وزارت ارشاد که متولی این فرهنگسراست باید درمانی برای درد بی مخاطبی برنامه‌های نیاوران بیندیشد.
از این حرف‌ها که بگذریم شرکت 3هزار و 324 اثر از هنرمندان ایرانی و 456 اثر از هنرمندان خارجی در جشنواره «بسم‌الله» نشان از اهمیت جشنواره‌ای می‌دهد که منطقه ما در روزهای ماه مبارک رمضان میزبان آن است.
بالاخره درهای ششمین جشنواره «بسم‌الله» به روی هنرمندان جوان و پیشکسوت باز شد تا باز امید به اردوی هنرمندان هنرهای تجسمی بخصوص گرافیست‌ها بازگردد.کمتر پیش می‌آید که استادان و هنرجویان گرافیک در کنار هم قرار بگیرند و در قالب جشنواره‌ای به تماشای آثار هم بنشینند.
این جشنواره در 4بخش پوستر، لگوتایپ، جانبی با موضوع صلح بشریت و خوشنویسی سنتی به روی دیوارهای فرهنگ سرای نیاوران رفت. «محمدرضا کمره‌ای» مسئول ششمین جشنواره بسم‌الله درباره این جشنواره به ما می‌گوید:
«در جشنواره امسال 3هزار و 324 اثر از هنرمندان ایرانی و 456 اثر از هنرمندان کشورهایی همچون آلمان، عراق، کانادا، ارمنسنان و بنگلادش و دیگر کشورها شرکت کردند که از میان آثار رسیده 131 اثر در 2 بخش پوستر و لگوتایپ با موضوع کتابت «بسم‌الله» و 16 اثر از هنرمندان کشورهای بنگلادش، کانادا و ارمنستان به همراه آثار بخش جانبی با موضوع صلح بشریت به بخش مسابقه راه یافته‌اند.
در ضمن جشنواره بین‌المللی بسم‌الله همزمان در 6 کشور ایتالیا، تونس، ترکمنستان، پاکستان، قرقیزستان و تاجیکستان هم روی دیوارهای مراکز فرهنگی این کشورها رفت.» یکی از نکات مهمی که در این دوره جشنواره و در مراسم افتتاحیه نظرها را به خود جلب کرد رونمایی از کتاب خواص و فضایل بسم‌الله بود که در357صفحه مشتمل بر روایات شیعی و سنی در زمینه اعجاز و فضایل بسم‌الله منتشر و در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته بود.
نگاه زیبایی شناسانه به کلام مقدس
احمدرضا دالوند منتقد و کارشناس هنرهای تجسمی که ریاست هیئت داوران جشنواره بسم‌الله را بر عهده دارد هم درباره این جشنواره می‌گوید: «سوابق این جشنواره بین‌المللی نشانگر آن است که در سال‌های نخست، گرایش خوشنویسانه در آثار رسیده به جشنواره، گرایش غالب بوده است.
هر چند که هرگز نمی‌توان اهمیت و ضرورت خوشنویسی را در انعکاس این مفهوم آسمانی نادیده گرفت، اما ضمن احترام به قداست خط و اهمیت تاریخی آن، باید به موج نوین گرافیک که با محوریت نوشتار، طراحی می‌شود؛ در قالب لگوتایپ و پوستر را از دیدگاهی هوشمندانه نگاه کرد.
واقعیت آن است که لوگوتایپ، هر چند که رایحِ دلپذیر خوشنویسی را در بطن زیبایی‌شناسی خود حفظ کند، اما بر پایِ قواعد مدرن زیبایی‌شناسی مورد پسند نسل جوان استوار است و با ذائقِ دنیای امروز مناسبت بیشتری دارد. می‌خواهم در اینجا بر این نکته تأکید کنم که انتقال مفاهیم ارزشی با ابزارهای نوین ارتباطی، مثل پوستر و لوگوتایپ؛ به معنای دسترسی هر چه وسیع‌تر با توده‌های مخاطبان بیشتر است.»
دالوند چشم‌انداز روشنی را پیش روی جشنواره بسم‌الله می‌بیند و حرف‌هایش را اینطور ادامه می‌دهد: «وجود این همه تنوع، گونه‌گونی و زیبائی‌های منشعب از گرافیک روز جهان، نگاه همیشگی ما را به کلام مقدس که به در ازنای یک تاریخ قدمت دارد، به سوی جلوه‌های دیگری از زیبایی سوق می‌دهد.
جریان پیوسته‌ای که به بهانه نگارش بسم‌الله، چند سالی است در گرافیک معاصر ما چهره می‌نماید، با وجود همه دشواری‌ها، اما می‌تواند به گرافیک ایرانی هم در داخل و هم در خارج از ایران، تشخص و هویت بیشتری ببخشد.»
کوچ تابلوها از نیاوران به ملت
می‌رویم و گشتی در نمایشگاه می‌زنم و نظر یکی از بازدیدکننده‌ها را هم می‌پرسم. مجید رضایی دانشجوی رشته گرافیک که از طریق روزنامه از برگزاری این نمایشگاه مطلع شده با گلایه از تبلیغات اندک درباره نمایشگاه «بسم‌الله» می‌گوید:
«من ساکن همین نیاوران هستم ولی متأسفانه هیچ تبلیغی از این نمایشگاه چه در شمال تهران و چه در مرکز شهر نمی‌بینم. فکر می‌کنم این مشکل یک نقطه ضعف مهم برای این نمایشگاه است.
کار هنرمند باید در معرض دید مردم قرار بگیرد تا داوری شود و محک بخورد.اصلاً باید مردم را تشویق به آمدن در این نمایشگاه‌ها کنیم تا دید هنری آنها تقویت شود و بار دیگر خودشان پیگیر برگزاری نمایشگاه‌ها باشند و برای آمدن علاقه نشان دهند.» به هر حال آنهایی که موفق نشدند آثار جشنواره «بسم‌الله» را در فرهنگسرای نیاوران به تماشا بنشینند زیاد نگران و ناراحت نشوند چرا که تابلوهای این نمایشگاه پس از نیاوران تا 5 مهرماه در پردیس پارک ملت به نمایش گذاشته می‌شود. برای دیدن این نمایشگاه وقت را از دست ندهید.
همشهری محله- 1
